DOWN SENDROMU NEDİR ? | parkakademikozelegitim.com

DOWN SENDROMU NEDİR ?

Türkçe / English

DOWN SENDROMU NEDİR?

Down sendromu (trizomi 21) insanlarda en sIk görülen kromozom anomalisi türü olup her Irktan, yaştan ve ekonomik seviyeden insan› etkilemektedir. Başlıca ortaya çıkış nedeni kromozom anomalisidir.


Down Sendromlu Bireylerin Özellikleri

Down sendromlu bireylerin yüz hatlarının sağlıklı insanlardan farklı olarak daha oval ve yassı olması, Down sendromu bilinmeyen bir kimseye bu teşhisin konulmasında yardımcı olmaktadır. Sert olması gereken kemiklerin ve kasların daha yumuşak ve gevşek olması, avuç bölgesinde büyük ve geniş bir çizginin varlığı, Down sendromu olan bireyin doğumundan itibaren kısa bir zaman dilimi içerisinde görülebilecek belirtilerdendir. Bunların yanı sıra, çocukların yaşlarıyla orantılı olmayan büyüme, dikkat edilmesi gereken bir diğer husustur. Hipotoni olarak da adlandırılan bu durum, Down sendromlu çocukların öğrenme, gelişme ve büyüme konularında olumsuz yönde etkilenmelerine sebep olmaktadır. Örneğin Down sendromlu bir çocuk, yürümeyi ancak 18. ay ila 3. yaşları arasında kavrayabilmektedir. Zeka geriliği, kısa boy, normalin üzerinde olan kilo, ayak boyunun küçük ve parmakların normalden kısa olması, düz saçlar, geniş boyun, ensedeki kıvrımlar ve genişlik; önemli olan diğer belirtilerdendir (Bor, 2018: 3). Günümüzde, Down sendromunun anne ve baba kaynaklı olmadığı ve çocuğun doğumundan itibaren çevresel hiçbir etkinin buna yol açmayacağı bilinmektedir. Down sendromunun dünya genelinde var olması ve insanlığın ilk anından itibaren karşılaşıldığının düşünülmesi, toplumda kabul edilmesini kolaylaştırmaktadır. Yalnızca, annenin 35 yaşın üzerindeyken doğum yapması ve ailede Down sendromlu birey bulunması, bu ihtimali artırmaktadır (Bor, 2018: 4)

Bilişsel ve Akademik Özellikleri

Down sendromlu bireylerin en önemli özelliği, nörolojik olarak diğer insanlardan geri olmalarıdır. Bu durum, söz konusu kişinin çevresiyle ve toplumla ilişkisinin aksamasına neden olmaktadır. Kişinin çocukluk dönemlerinde son derece önemli yer tutan kavrama, koordinasyon, iletişim, eğitim, konuşma gibi faaliyetler, Down sendromlu bireyler için negatif etkili faaliyetlerdir. Down sendromlu bireylerin hafıza kapasiteleri daha yetersiz ve kavrama yetileri güçsüzdür. Bu nedenle, zihinsel olarak pek çok aktiviteyi geç gerçekleştirmektedirler. Down sendromluların sahip oldukları zihinsel engellilik oranının kişiden kişiye göre değişmesi sebebiyle, akademik özellikleri de farklıdır. Orta ya da çok yüksek oranda zihinsel engellilik görülen Down sendromlular olduğu gibi, hafif düzeyde zihinsel engellilik gösterenler de bulunmaktadır.

Psikomotor ve Fiziksel özellikleri

Motor/psikomotor gelişim olarak adlandırılan ve çocuklarda diğer tüm gelişim biçimlerini de etkilemektedir. Yani psikomotor gelişimde görülen bir aksama, bireyin hemen her bedensel gelişim süreçlerinde aksamaya neden olacaktır. Down sendromlu kimse, oturma, konuşma, yürüme gibi temel yeteneklerini diğer çocuklara kıyasla daha geç öğrenmektedir. Bu durum, diğer tüm aktiviteleri de kısıtlamaktadır. Çocuk yaşıtlarına göre daha yavaş şekilde beceriler kazanmaktadır ve yaşama adaptasyonu da zaman almaktadır. Fakat bu çocukların öğrenebildiği ve beceriler kazanabildiği unutulmamalıdır. Motor gelişime verilecek önem, bu becerilerin gelişmesi konusunda son derece etkilidir (Gerçeksever, 2011: 8).

Sosyal Gelişim Özellikleri

Fiziksel ve zihinsel gelişim, insanların iletişimini sağlıklı ve etkili biçimde sürdürmesi için oldukça önemli olduğundan genellikle Down sendromlu kişilerin çevreleri ile etkileşim içine giremeyeceğine dair bir genel kanı mevcuttur (Erdem ve Ege, 2011: 24). Ancak Down sendromlu bireylerin sosyal zekaları incelendiğinde, zihinsel zekalarıyla aralarında ciddi bir fark olduğu görülmüştür. Bu bireylerin sosyal zekalarının, zihinsel zekalarından daha ileride olması sebebiyle sosyal olarak gelişimleri de hızlıdır.

Dil Konuşma ve Gelişim Özellikleri

Down sendromlu bireyler; bakma, dokunma, gülme, kavrama, anlama, konuşma gibi yetenekleri bakımından incelendiğinde, bu konuda yaşadıkları gelişimsel yavaşlığın, Down sendromu tanısının erken konmasında önemli bir rol oynadığı ortaya çıkmaktadır. Tanının erken konduğu bireylere yüksek zeka düzeyindeyken verilen eğitim, yukarıda bahsedilen konuşma, anlama, dokunma, bakma, kavrama gibi yeteneklerinin gelişmesinde son derece etkilidir. Down sendromlu bireyler, dileklerini konuşma diline çevirirlerken genellikle zorlanmakta, çok az bir kısım bunu başarabilmektedir.

Down Sendromu Nedenleri ve Oluşturduğu Riskler

Dünyanın her alanında, herhangi bir kritere bağlı olmaksızın oluşabilen bir durum olan Down sendromunun nedenleri, yapılan onca araştırmaya rağmen henüz kesinlik kazanamamıştır ancak kromozomlarla alakalı olduğu kesin olarak saptanmıştır. Yaş, cinsiyet ya da seviye fark etmeksizin meydana gelen Down sendromu görülen kimselerdeki kromozom sayısı, Down sendromu olmayan kimselerdekinden bir fazladır. Nedeninin bulunamaması sebebiyle henüz önüne geçebilecek bir çalışma da bulunmayan Down sendromu, ancak bireylere verilen eğitimle tedavi edilmektedir fakat bu tedavi de, sendromu tam olarak ortadan kaldıramamaktadır (Çandır, 2015: 40)

DOWN SENDROMU TÜRLERİ

1-Trisomy 21: Down sendromlu nüfusunun %90-%95'ini oluşturan standart tiptir. Bu tipte fazladan bir adet 21.kromozom yumurta veya sperm hücresinden gelmekte veya döllenmenin daha ilk aşamalarındaki bir noktada yanlış bölünme nedeniyle (yani kromozomlar bölünürken birbirine yapışık kalması ve bu yapışıklığın bir taraftan 2 diğer taraftan da 1 kromozom gelmesine yol açması nedeniyle) yeni hücreler 3'er adet kromozom ile toplam 47 kromozom olarak oluşurlar.

2- Translokasyon: Down sendromlu nüfusunun %3-%5'ini oluşturan tiptir. Bu tipte 21.kromozomun bir parçası koparak başka bir kromozoma (örn. 14.kromozom gibi) yapışmaktadır. Birey adet olarak 46 kromozoma sahiptir ama genetik bilgi olarak 47 kromozom bilgisi vardır. Burada da 21.kromozom 3 adet olduğundan birey standart tipteki aynı özellikleri gösterir. Down sendromunun diğer tipleri kalıtımsal değildir. Yalnız translokasyon tipte ebeveynlerden bir tanesinin taşıyıcı olması durumunda Down sendromu kalıtımsal olmaktadır. Bu oran %33'dür. Eğer taşıyıcı anne ise translokasyon Down sendromlu çocuk doğurma olasılığı %20, taşıyıcı baba ise %5-%2 arasındadır. Translokasyon tipte ileriki doğumlardaki risklerin bilinmesi açısından genetik danışmanlık daha önemli olmaktadır.

3- Mozaik: Down sendromlu nüfusunun %2-%5'ini oluşturan tiptir: Bu tipte bazı hücreler 46 kromozom taşırken bazıları 47 kromozom taşımaktadır. Yanlış bölünme döllenmenin ileri aşamalarında gerçekleştiğinde bir hat 46 kromozom diğer hat ise 47 kromozom olarak devam eder ve mozaik bir yapı oluşturur.

ERKEN TANILAMANIN ÖNEMİ

Down sendromlu bebeğin tanılama sürecinin erken gerçekleşmesi demek, eğitim sürecine erken girmesi demek olacaktır. “ Ne kadar erken?” sorusunu, “mümkün olduğunca erken” ile yanıtlamak doğru olacaktır. Bu bağlamda doğum ile birlikte eğer mümkünse tıbbı ve eğitsel tanılama sürecinin gerçekleşmesi erken eğitim sürecini de beraberinde getirecektir. Erken tanılama ile hem çocuk hem de anne-baba için önemli ve olumlu adımlar atabilecektir.

DOWN SENDROM VE ÖZEL EĞİTİM

Özel gereksinimi olan bireylere sunulan özel eğitim hizmetleri Milli Eğitim Müdürlüklerine bağlı İl Rehberlik Araştırma Merkezleri, genel eğitim okulları (kaynaştırma okulları), özel eğitim okulları ve rehabilitasyon merkezleri tarafından yürütülmektedir. Türkiye’nin her ilinde en az bir Rehberlik Araştırma Merkezi bulunmaktadır. Bu merkezlerin özel eğitim gerektiren çocukların eğitimine ilişkin görevi, özel eğitime gereksinimi olan çocukların belirlenmesi, belirlenen çocukların gerekli eğitsel tanılarının yapılması, değerlendirme sonuçları doğrultusunda bir eğitim kurumuna yerleştirilmesi ve eğitimlerinin izlenmesi süreçlerini gerçekleştirmektir. Rehberlik Araştırma Merkezleri genellikle ailelerin ve çocukların özel eğitim hizmetlerinden yararlanabilmeleri için gidilmesi gereken kurumlardır. Rehberlik Araştırma Merkezlerinde yapılan değerlendirmeler sonucunda bir kuruma yerleştirilen çocuğun devam edeceği kurum ise okul öncesi eğitim kurumları, ilköğretim okulları ya da eğitim uygulama okulları gibi kurumlar olacaktır.

ÖZEL ÇOCUKLARIMIZ İÇİN
EN ÖZEL EĞİTİM FIRSATI
HEMEN İLETİŞİME GEÇİN !

Biz Kimiz ?

Park Akademik Özel Eğitim Merkezi, otizm spektrum bozukluğu, zihinsel yetersizlik, down sendromu, dil ve konuşma güçlüğü ve özel öğrenme güçlüğü olan çocukların erken müdahale ve özel eğitim desteğiyle topluma kazandırılması amacıyla kurulmuş bir kurumdur.

Bizi farklı yapan en güçlü yönümüz; Çocukların aktif öğrenmesini, gözlemlemesini, araştırmasını ve farklı müfredatları tecrübe ederek, kendilerine özgü olanla devam etmelerini onları zorlamadan onların ilgi alanlarına eşlik ederek öğretmeyi amaçlıyoruz. Bunu yaparken oyun merkezli ilerliyoruz. Böylece çocuk sıkılmadan, baskı altında hissetmeden, kendi becerileri doğrultusunda oyun ile öğreniyor, keşfediyor ve gözlemliyor. Eğitimimizde materyallerin, fiziki yapının, doğanın, çeşitliliğin, yaratıcılığın ve oyuncakların önemine ve öğretmenin süreci kolaylaştırıcı olmasını önemsiyoruz.

Hızlı İletişim Formu

AKADEMİK DANIŞMANLARIMIZ

Akademik danışmanlarımızın bilgisi ve takibi dahilinde özel çocuklarımızın bireysel programlarını hazırlıyoruz.

Sağlık Bilimleri Üniversitesi

Protokolü

Uzm. Sezgin Kartal

Özel Eğitim Uzmanı

HEMEN KAYIT İÇİN ARAYIN !